گنبد سازه ای است معمارانه شبیه نیم کره ای توخالی. تاریخ ساخت گنبد با مواد گوناگون به پیش از تاریخ می رسد. گنبدهای پیش کرده، پیش رونده در خاور میانه باستان در ساختمان ها و مقبره ها یافت می شود. ساخت اولین گنبدهای فنی پیشرفته در اروپا در انقلاب معماری رومی آغاز شد، هنگامی که رومی ها فضاهای بزرگ داخلی معابد و ساختمان های عمومی، مانند پانتئون را می ساختند. از جمله خصوصیات اقلیمی طاق های قوسی و گنبدی در مناطق گرم و خشک این است که ارتفاع اطاق از کف تا زیر طاق، زیاد می باشد و لذا می توان یک تهویه طبیعی عمودی در اطاق به وجود آورد. از آنجاییکه هوای گرم، سبکتر است و به بالا صعود می کند و هوای خنکتر، جایگزین آن می شود، با تعبیه چند دریچه در اطراف و یا نوک اطاق، هوای گرم از دریچه ها خارج می شود و یک جریان طبیعی هوا از پایین به بالا برقرار می شود که جهت تامین آسایش در فصول گرم، مناسب است.
از مزایای دیگر طاق قوسی و گنبد اینکه، باد از روی سطح محدب، با سهولت بیشتری رد می شود و فرسایش و تخریب کمتری را موجب می گردد؛ و مطلب آخر، از آنجاییکه طاق قوسی و یا گنبد، یک ساختار سه بعدی است، لذا در مقابل نیرو های جانبی مانند باد و زلزله، مقاومت بهتری دارد؛ البته هرچه وزن طاق کمتر و مرکز ثقل ساختمان در سطح پایین تری قرار گرفته باشد، مقاومت ساختمان در مقابل نیرو های جانبی، بیشتر خواهد بود. در سرزمین هایی مثل روم شکل نیمکره را برای گنبد بر می گزیدند و چون میانتار رانش بر منحنی آن منطبق نمی شد ناچار بودند که کناره های آن را هرچه ستبرتر کنند تا در برابر رانش سدی باشد، در صورتی که معماران ایرانی نیم دایره را برای پوشش مناسب نمی دانستند و شکل هائی نظیر تخم مرغی و هلو چینی و بیضی را انتخاب می کردند که خود به خود میانتار رانش بود و این انتخاب باعث می شد که بتواند ضخامت گنبد را در خاستگاه و پاکار تنها به اندازه یک شانزدهم دهانه بگیرند. پاورپوینت گنبد و جایگاه آن در معماری اسلامی دارای 19 اسلاید بوده که می توانید فهرست و تصاویر پیش نمایش اسلایدهای این پاورپوینت را مشاهده نموده و در صورت تمایل اقدام به خرید آن نمایید. از این پاورپوینت می توانید برای درس معماری اسلامی استفاده نمایید.
مقدمه
ویژگی های گنبد
خصوصیات طاق ها و گنبد ها
تاریخچه گنبد
انواع گنبد
تقسیم بندی پیرنیا
گنبد در دوران ساسانیان
جایگاه گنبد در معماری اسلامی