مواد معدنی موجود در صخره ها و خاک، میزان بارندگی، شیب رود خانه، تغییرات درجه گرما و تراکم گیاهان و درختان منطقه، عوامل اولیه کنترل اختصاصات آب برای انتخاب محل کارگاه پرورش ماهی می باشند. آب در نواحی که دارای بارندگی های شدید است و نیز در سرچشمه رودخانه ها و مناطق کوهستانی با شیب فراوان، دارای مواد معدنی کم بوده و یا اصولاً فاقد این مواد می باشد. آبی که از نواحی آهنکی عبور می کند دارای کلسیم و منیزیوم بیشتری است که در رشد و استخوان بندی ماهیان بسیار مفید می باشند. این آب ها همچنین دارای بی کربنات قلیائی بیشتری هستند که در خنثی کردن اثرات سوء اسیدها و قلیاها مؤثر می باشد. شیب کم زمین بالا دست کارگاه پرورش ماهی در تهویه آب مؤثر است ولی شیب زیاد ایجاد دره های گود و باریک کرده و گاهی ممکن است باعث ایجاد سیل گردد.
پوشش خوب گیاهی از قبیل، درخت، بوته و علف بوده و سایه درختان نیز از تغییرات سریع درجه حرارت آب جلوگیری می نماید. درجه حرارت ملایم و یکنواخت بین 7 تا 15 درجه سانتی گراد به نوع تأسیسات، برای پرورش انواع قزل آلا و ماهی آزادمی باشد. جریان ها کند مرداب ها، آب های گل آلود، چشمه و آب چاه معمولاً دارای کمبود اکسیژن، پی اچ پایین و گاز کربونیک آزاد زیاد می باشند. این معایب را می توان از طریق تهویه صحیح برطرف نمود. آب چشمه و چاه از نظر یکنواخت بودن درجه حرارت و عاری بودن از بیماری ها و آلودگی ها برتر می باشند به شرطی که تهویه آن ها بدرستی انجام شود. با توجه به مراتب فوق می توان نتیجه گرفت که در تأسیس و انتخاب محل و آب برای احداث کارگاه تکثیر و پرورش انواع ماهی های قزل آلا و آزاد، عوامل زیادی باید در نظر گرفته شوند. این عوامل را به ترتیب زیر خلاصه نمود:
با توجه به مراتب فوق می توان نتیجه گرفت که در صورت تهویه مناسب، آب حاصله از چشمه ها به مراتب مناسبتر از آب حاصله از دریاچه ها و نهرها می باشد.
اختصاصات آب کارگاه تکثیر و پرورش ماهی
خواص شیمیایی آب
اکسین محلول
پی اچ (PH) یا غلظت ایون هیدروژن (H+)
گاز کربنیک
درجه قلیایی آب
همبستگی های موجود بین گاز کربنیک، پی اچ و قلیائیت آب
مواد معدنی
اثر لوله های گالوانیزه در آب کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی
اندازه گیری اکسیژن محلول در آب
ساختمان تخم ماهی قزل آلا و اختصاصات تکثیر مصنوعی
تخمگیری
وسایل و تسهیلات تخمگیری
فصل تخمگیری
اثر درجه حرارت روی ماهی های مولد و تخم ماهی
نگهداری ماهی های مولد
اندازه تخم ها
کالبد شناسی ماهی قزل آلای ماده
چسبندگی
باروری تخم
بارور کردن تخم ها به طریقه خشک
اثر تخم های پاره شده در بارور شدن تخم های سالم
کاربرد محلول آب نمک در عملیات تخمگیری
روش تخمگیری دونفره
روش تخمگیری یک نفره
تخمگیری به وسیله هوا
روش تخمگیری به طریق بریدن شکم ماهی ماده (در ماهی آزاد)
عقب انداختن لقاح
اثر نور روی تخم و نوزاد ماهی آزادو قزل آلا
شمارش تخم ها، انکوباتورها و کانال های پرورشی
شمارش تخم به طریق حجم سنجی
روش جابجایی یا شمارش تخم ها به طریقه بورو Burrow
روش فون بایر Von Bayer
تکان دادن یا شوک دادن تخم ها
روش های مختلف برداشتن تخم های مرده
تخم برداری با پی پت
تخمبرداری به روش سیفون کردن
معلق کردن تخم های مرده در محلول نمک
جداکننده مکانیکی تخم های مرده
جلوگیری از رشد و نمو قارچ به طریق شیماییی و حذف تخم برداری
سبدهای پرورش تخم ماهی قزل آلا
انکوباتور تخم ماهی قزل آلا و آزاد
انکوباتورهای چکه ای
انکوباتور با جریان دائمی آب از بالا به پایین
بسته بندی تخم برای حمل و نقل
تخم های سبز(چشم نزده)
تخم های چشم زده
نمو جنینی تخم ماهی های قزل آلا و آزاد
واحد های حرارتی یا Temperature Unit (T.U)
کانالها یا تراف های داخلی اطاق انکوباسیون
ظرفیت کانال ها
تغذیه ماهی قزل آلا و آزاد
چربیها
مواد قندی
مواد پروتئینی
مواد معدنی
ویتامین ها
هم بستگیها
ذخیره و آماده نمودن غذا
اجزاء ترکیبی غذای ماهی قزل آلا و آزاددر کارگاه ها
روش های تغذیه
غذای مرطوب
مصرف غذای خشک
بیماریهای قزل آلا و آزاد
امراض و انگلها
بیماری های میکروبی خارجی
کلومناریس Columnaris
بیماری میکروبی برانشی Bacterial gill disease
بیماری ساقه دم (peduncle)
بیماری فساد و پوسیدگی باله ها
بیماری میکروبی داخلی
دمل (Frunculosis)
زخم
بیماری قرمزی دهان
سل ماهی Tuberculosis
بیماری کلیه
بیماریهای انگلی آزاد ماهیان
انگلهای خارجی تک یاخته
تریکودینا Trichodina Spp
اپیس تی لیس Epistylis Spp
کیلودون Chilodonella Cyprini
کوستیا Costia Spp
بیماری لکه سفید یا ایک Ichthyophthirius meltifiliis
انگلهای خارجی پریاخته
پاروپایان Copepods
سل مین کلا salmincola edwardsii
لرنه Lernaea carassii
کرمهای انگلی:
قارچها
کریپتوبیابورلی Cryptobia borreli
سراتومیکسا شاستا Ceratomyxa Shasta
پلیستوفورا سالمونا Plistophora salmonae
انگلهای مختلف داخلی:
الف کرم های انگلی
ب قارچها
بیماری های ویروسی
شناسائی و کنترل
بیماری حباب گازی
روش های مختلف برای مداوای ماهیهای بیمار
روش فرو بردن د محلول ضد عفونی
روش حمام دادن
معالجه بطریق شستشو
ضد عفونی وسائل لازم
مخلوط کردن دارو با غذا
مواد شیمیائی و مصارف آنها
نمک
کات کبود (سولفات مس)
اسید استیک
فرمالین
سولفامرازین
سولفامرتیولات (sulfomerthiolate)
ترامایسین
فورکس (furox)
آکری فلاوین (Acriflavine)
مالاشیت گرین
تور و دام های ماهیگیری
طبقه بندی ماهی ها