فرمت فایل: doc
حجم فایل: 38 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 21
دانلود مقاله رشته معارف اسلامی
بررسی مفاهیم دین و اخلاق
مقدّمه
پیش از عصر نوزایی (رنسانس) در اروپا، مفاهیم اخلاقی با مفاهیم دینی همراه بودند و مذهب رایج در آنجا- که مذهب مسیحیت بود- بیشتر بر جنبههای اخلاقی تکیه میکرد. دستورات اخلاقی را از کتاب مقدّس استخراج و تبیین نمودند. پس از این عصر- که به تدریج گرایش مذهبی ضعیف میشد- کمکم این فکر به وجود آمد که میتوان اخلاق را جدای از دین مطرح کرد و به مرور زمان، این فکر قوت گرفت تا اینکه در قرنهای اخیر، رسماً اخلاق منهای خدا را مطرح کردند.
بحث «ارتباط دین و اخلاق»، که یکی از مباحث مهم فلسفه دین محسوب میشود، در کلام مسلمانان نیز قدیمالایام، به شکلی محل بحث و نظر بوده است. در جهان اسلام، نزاع اشاعره و معتزله در مباحث مربوط به «حسن و قبح شرعی و عقلی» بیارتباط با این مبحث نیست، اگرچه حقیقت آن است که دامنة این بررسی بسیار وسیعتر از حسن و قبح عقلی و شرعی است و چون- حتی- در قرن اخیر نیز در این باب بررسی در مکتوبات فارسی صورت نگرفته است، خلأی در این زمینه در زبان فارسی مشهود میباشد.
کلمات کلیدی:
دین
اخلاق
نظر اشاعره و معتزله
اهمیت و ارزش این تحقیق
بررسی اصل ارتباط و انحای ارتباطات میان دین و اخلاق به ادلة عدیدهای اهمیت و بلکه ضرورت دارد:
اول) امروزه متفکران فراوانی معتقدند که در عصر علم، دین یا هیچ نقش و کارکردی ندارد، یا نقش و کارکرد منفی و نامطلوب دارد و به هر تقدیر، دور انداختنی است. اما تقریباً هیچ متفکری نیست که بر شأن و منزلت اخلاق وقوف، و به اهمیت و ضرورت آن اعتراف نداشته باشد. حال اگر بتوان نشان داد که ارتباط دین و اخلاق چنان است که از میدان بدر کردن یکی از آنها (دین) موجب از دست رفتن دیگری (اخلاق) میشود، دین جدّاً قابل اعتنا میشود.
دوم) یکی از وجوهی که میتوان مقایسة بین ادیان را در آن صورت داد و احیاناً کاملتر بودن دینی را نسبت به دین دیگر یا نسبت به همة ادیان دیگر در آن وجه نشان داد، وجه اخلاقی ادیان است. به نظر میرسد که در این رقابت کلامی بین ادیان و مذاهب، اخلاق چیزی است که به نحو معتنابهی میتواند کفه دینی را از کفه دین دیگری سنگینتر کند. برای تحقیق در این باب که آیا چنین هست یا نه، بررسی ارتباط دین و اخلاق ضرورت دارد.سوم) در محدودة یک دین خاص، مسائل مستحدثه از اهمیت خاصی برخوردارند. در این مسائل مستحدثه اخلاقی، باید کیفیت ارتباط دین و اخلاق را دانست. اگر این دو از هم مستقل باشند، یا رجوع به عقل باید حلشان کرد، و گرنه با رجوع به متون مقدس دینی و مذهبی باید حل نمود.
فهرست
تاریخچة تحقیق 2
اهمیت و ارزش این تحقیق 2
بررسی مفاهیم دین و اخلاق 3
تعاریفی از اخلاق 3
تعریف« دین» 5
مشکلات موجود در ارائه تعریفی جامع از « دین» 5
هویّت واحد دین و اخلاق 9
تلقّی قائلان این نظریه 9
اخلاق؛ جزئی از دین 10
اهمیت بحث 11
نظر اشاعره و معتزله 11
تعریف « گزاره اخلاقی» 13
دین؛ جزئی از اخلاق 14
بررسی نظریه 15
سیر تاریخی این نظریه 15
نتیجهگیری 17
فهرست منابع و مآخذ 21
قیمت فایل فقط 7,500
برچسب