فرمت فایل: doc
حجم فایل: 51 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 47
دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی
مقایسه اندیشههای اگوست کنت و امیل دورکیم
مقدمه
هدف کنت آفرینش یک علم طبیعی جامعه بود که بتواند هم تحول گذشتة نوع بشر را تبیین کند و هم مسیر آیندة آن را پیشبینی نماید. گذشته از بنای علمی که بتواند قوانین حرکت حاکم بر بشر را در گذشت زمان تبیین کند، کنت میکوشید تا شرایط لازم را برای استواری جامعه در هر زمان معین تاریخی تعیین کند. بررسی پویایی اجتماعی و ایستایی اجتماعی یعنی همان بررسی پیشرفت و نظم یا دگرگونی و استواری جامعه - دو ستون بنیادی نظام ساخته و پرداخته او را تشکیل میدهند.
کنت میپنداشت که جامعة بشری نیز باید با همان روشی مورد بررسی قرار گیرد که در جهان طبیعی به کار برده میشود. به نظر او، جامعة انسانی نیز همچون حوزههای دیگر گیتی تابع قوانین بنیادی است، با این تفاوت که در اینجا با پیچیدگی بیشتری سرو کار داریم. کنت میگفت که علوم طبیعی در اثبات قانونمندی پدیدههای طبیعی موفق بودهاند و توانستهاند کشف کنند که پدیدههای طبیعی از فرو افتادن سنگها گرفته تا جنبش سیارگان، از یک رشته توالی منظم تحولی پیروی میکنند. علم درجهان طبیعی توانسته بود قلمرو به ظاهر نابسامان و تصادفی را بیش از پیش تحت ضابطه درآورد و اکنون، صحنه برای چنین کاری در جامعهشناسی نیز آماده شدهبود.
دانشمندان طبیعی از زمان نیوتون و حتی کمی پیش از او توانسته بودند که یک رشته طرحهای تبیینی را ساخته و پرداخته کنند که در آنها جستجوی بیهودة علتهای غایی کنار گذاشته شدهبود و بررسی قوانین که همان « روابط دگرگونی ناپذیر توالی و همانندی» اند جایگزین آن جستجوهای بیهوده شدهبود. این علم نوین به جای تکیه بر مرجعیت سنت، خود را بر « ترکیب مناسبی از استدلال و مشاهده» به عنوان تنها وسیلة موجه برای کسب دانش متکی ساخت. درست است که هر نظریة علمی باید بر واقعیتهای مشاهده شده استوار باشد، اما «واقعیتها را نیز نمیشود بدون راهنمایی یک نظریه مشاهده کرد».کنت علم اجتماعی نوینی را که در صدد تأسیس آن بود، نخست «فیزیک اجتماعی» نامیدهبود، اما از آنجا که تصور میکرد این اصطلاح او از سوی یک آمارشناسی اجتماعی بلژیکی به نام آدولف کتله «دزدیده» شدهبود، اصطلاح «جامعه شناسی» را برای بررسی خویش ابداع کرد، اصطلاحی که از عناصر لاتینی و یونانی ساخته و پرداخته شدهبود. علم اجتماعی مورد نظر کنت نه تنها در روشهای تجربی و مبانی معرفت شناختی، بلکه در کارکردهایش برای نوع بشر نیز میبایست از الگوی علوم طبیعی پیروی کند. علوم اجتماعی نیز مانند علوم طبیعی نه تنها باید به مصلحت نظری توجه داشته باشد، بلکه در نهایت امر باید برای بشر نفع عینی نیز در برداشته باشد و در بهبود وضع انسان نقش عمدهای را بازی کند.
انسان برای آن که محیط غیر انسانیاش را به نفع خود دگرگون سازد، باید قوانین حاکم بر جهان طبیعی را بشناسد،« زیرا تنها با شناختن قوانین پدیدهها و به دست آوردن توان پیشبینی آنها از این طریق، میتوانیم این پدیدهها را به نفع خودمان دگرگون کنیم تنها از طریق شناخت قوانین طبیعی میتوان کار بزرگی را انجام داد علم پیش نگری به بار میآورد و پیشنگری کنش» به همین سان، کنش اجتماعی مفید برای بشر تنها با استقرار قوانین حرکت حاکم بر تکامل بشری امکانپذیر است و سامان اجتماعی و توافق مدلی بر یک پایه استوارند.
تا زمانی که انسانها همچنان باور داشتهباشند که رویدادهای اجتماعی « براثر دخالت تصادفی یک قانونگذار بشری با ایزدی پیوسته دستخوش آشفتگیاند، هرگونه بیشنگری علمی این رویدادها امکانناپذیر خواهد بود» و باز تا هنگامی که انسانها همچنان بر این باور باشند که کنشهای اجتماعی از هیچ قانونی پیروی نمیکنند و در واقع، چنین پندارند که این کنشها خودسرانه و باری به هر جهتاند، نمیتوانند به هیچگونه کنش هماهنگ برای بهبود زندگیشان دست یازند. در چنین اوضاعی، انسانها به خاطر تعقیب منافع فردیشان، پیوسته باید با یکدیگر برخورد داشتهباشند. اگر چنین باشد الگوی جامعه مورد نظر هابز که بنابرآن، تنها قدرت و پذیرش ارادی آن میتواند حداقل نظم را به بار آورد، شایسته و موجه خواهد افتاد. اما اگر جامعه شناسی بتواند به انسانها بیاموزد که قوانین دگرگونی ناپذیر تحول و نظم را در امور بشری بازشناسند، اوضاع صورت دیگری پیدا خواهد کرد. در آن صورت، انسانها یاد خواهند گرفت که چگونه این قوانین را در جهت مقاصد همگانیشان به کار برند «ما درخواهیم یافت که نظم و توافق اجتماعی تصادفی نیستند، بلکه مانند پدیدههای دیگر، تابع قوانین دگرگونی ناپذیر طبیعیاند که برای هر دوره معینی حدود و خصلت کنش اجتماعی را با یک قطعیت تام تعیین میکنند»
کلمات کلیدی:
اگوست کنت
امیل دورکیم
مبانی جامعه شناسی سیاسی
فهرست مطالب
مقایسه اندیشههای اگوست کنت، امیل دورکیم، ماس 1
اگوست کنت 2
روشهای تحقیق 7
قانون پیشرفت بشر 9
سلسله مراتب علوم 13
ایستایی و پویایی اجتماعی 15
آیین رهنمودی 19
رهیافت کلی 21
فرد و جامعه 27
جامعه شناسی دینی 35
جامعهشناسی معرف 41
تبیین کارکردی 43
قیمت فایل فقط 21,000
برچسب