بنتونیتی سنگ رسی با خاصیت ویژه ای می باشد. رنگ این سنگ در حالت هوازده سبز روشن و سبز مایل به زرد است و ترکهایی مثل ترکهای موم سفت در آن موجود می باشد. وقتیکه یک تکه از این سنگ را خیس کنیم به چند برابر حجم خود افزایش پیدا می کند و در اثر شکسته شدن به یک خمیر صابونی تبدیل می شود.
به طور کلی بنتونیتها به سه دسته تقسیم می شوند:
بنتونیت فعال به خاکهایی گفته می شود که با یک ماده شیمیایی تغییراتی در آن به وجود آورند. فعال سازی بنتونیتها بیشتر با استفاده از محلول آب نمک برای تعویض یونهای کلسیم با سدیم است که با این عمل خاصیت تورمی و تعلیق پذیری بنتونیتها افزایش پیدا می کند. گل سرشور یا رس رنگ زدا یا رس چربی زدا که احتیاج به فعال سازی ندارد و مصرف فعلی آنها برای تهیه گل حفاری، رنگ زدایی، خالص کردن روغنهای معدنی، جذب روغن از کف کارگاهها و غیره می باشد. در فصل اول بنا به توضیح مختصری که داده شد علاوه بر تعریف و تقسیم بندی بنتونیت، مصارف و کاربرد آن از جمله استفاده بنتونیت در گل حفاری- گندله سازی- بی رنگ کننده- مصارف کشاورزی- مواد سمی- کودها- کاتالیزور- مصارف ساختمانی و سایر مصارف موردبحث و بررسی قرار گرفته است. کانسارهای بنتونیت در شش منطقه ایران پدید آمده است که بشتر آنها در ارتباط با فعالیتهای ولکانیکی سنوزوئیک است که کلیه خصوصیات و مشخصات به تفصیل در فصل دوم آمده است. در فصل سوم کلیه آزمایشات مربوط به بنتونیت معادن موجود در ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است. در قسمت آزمایشگاه بنتونیت برای پی بردن به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بنتونیتهای ارسالی از معادن فعالیت های گوناگونی و برای تشخیص اینکه بنتونیت های استخراج شده در کدامیک از مصارف صنعتی قابل کاربرد می باشند انجام می گیرد.
میلیونها سال مواد معدنی در دل خاک مدفون بوده اند و بشر به پیروی از نیازهای تدریجی خود اقدام به کشف و بهره برداری از آنها نموده اند و پس از آن اعمال فرآیندهای مناسب محصولات قابل استفاده در مورد امور مختلف از آنها بدست آورده است.
چکیده
مقدمه
1-1- تعریف بنتونیت
2-1- مصرف و کاربرد بنتونیت
3-1- گل حفاری
4-1- گندله سازی
5-1- دانه های جاذب
6-1 مصارف کشاورزی
7-1- بیرنگ کننده (رنگ زدایی یا سفیدکردن)
8-1- گلوله سازی غذای حیوانات
9-1- مواد سمی
10-1- کودها
11-1- نیازهای مهندسی سویل
12-1- مصالح ساختمانی
13-1- کاتالیزور
14-1- سایر مصارف
1-2- زون سمنان- ترود
1-1-2- کانسار بنتونیتی رشم
2-1-2- کانسار بنتونیتی سوسن دار
3-1-2- نشانه معدنی تمیدان تیر
2-2- زون ایران مرکزی
3-2- زون تفرش تکاب
4-2- ترکیب شیمیایی
1-4-2- درصد سیلیس
2-4-2- عیار اکسید آلومینیوم
3-4-2- عیار اکسید آهن
4-4-2- درصد سدیم و پتاسیم
5-4-2- درصد آب
6-4-2- درصد اکسید منگنز
5-2- سن زمین شناسی
6-2- محیط تشکیل بنتونیت
7-2- خاستگاه بنتونیتهای ایران
8-2- چگونگی تشکیل بنتونیت
9-2- تولید جهانی بنتونیت
10-2- انواع کانیهای موجود در طبیعت
11-2- متالوژی بنتونیت و کانسارهای موجود در جهان
1-11-2- متالوژی
2-11-2- کانسارهای عمده جهان
1-3- آزمایشگاه تعیین کیفیت بنتونیت
2-3- بعضی از مصارف بنتونیت
3-3- آزمایشهای انجام شده در آزمایشگاه
1-3-3- آزمایش فیلتر پرس
2-3-3- آزمایش اندازه گیری جذب آب و رطوبت پذیری بنتونیت
3-3-3- آزمایش ییلد
4-3-3- آزمایش تعیین درصد مونت موریونت
4-3- بعضی از دستگاههای مورد استفاده در آزمایشهای ذکرشده برای بنتونیت
5-3- معدن بنتونیت چاه کشمیر
1-5-3- موقعیت جغرافیایی محل
2-5-3- زمین شناسی منطقه معدن
3-5-3- بخشهای معدن چاه کشمیر
4-5-3- نحوه استخراج معدن
5-5-3- نمونه گیری جهت آزمایش
6-5-3- تجهیزات و ماشین آلات معدن چاه کشمیر
7-5-3- حمل به سوی کارخانه
8-5-3- موارد مصرف بنتونیت چاه کشمیر در صنعت
6-3- معرفی تعدادی از معادن بنتونیت موجود در ایران
7-3- معدن بنتونیت خور و بیابانک
1-7-3- موقعیت جغرافیایی
2-7-3- زمین شناسی کلی منطقه
3-7-3- زمین شناسی معدن
4-7-3- توضیحات کلی راجع به معدن بنتونیت خور و بیابانک
5-7-3- عملیات استخراج
6-7-3- باطله های کنارزده شده
8-7-3- تجهیزات معدن بنتونیت خور
9-7-3- پرسنل شاغل در معدن خور بیابانک
10-7-3- موارد مصرف بنتونیت خور بیابانک
8-3- معدن بنتونیت خور ترود.
9-3- معدن بنتونیت چاه ریسه
1-9-3- موقعیت جغرافیایی
2-9-3- زمین شناسی منطقه
3-9-3- خصوصیات کلی منطقه بنتونیت چاه ریسه
4-9-3- تجهیزات و پرسنل معدن چاه ریسه
10-3- آزمایشات انجام شده جهت کنترل کیفی
بنتونیت برای کاربردهای مشخص
تست فیزیکی
نتیجه گیری
پیشنهادات و انتقادات
مأخذ و منابع