فرمت فایل: doc
حجم فایل: 78 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 81
پایان نامه رشته اقتصاد با عنوان صادرات غیرنفتی و جایگاه آن بر اقتصاد کشور
(بصورت جامع و کامل)
مقدمه:
امروزه توسعه صادرات غیرنفتی، تنها به افزایش درآمد اندی از طریق توسعه صادرات انواع کالاها و خدمات محدود نمی‌شود بلکه توسعه صادرات نقش مهم‌تری را به عنوان یک استراتژی رشد و حتی توسعه اقتصادی نیز به عهده دارد.تجارت خارجی و صادرات نه تنها با تقاصاد ایران در هیچ زمانی بیگانه نبوده بلکه به لحاظ قرار گرفتن کشور در گذرگاه تجاری شرق و غرب عالم از یک سو و کانونهای تمدن دنیای قدیم و جدید از سوی دیگر نقش با اهمیتی را در اقتصاد ایران داشته است.
در شرایط کنونی اقتصاد ایران توسعه صادرات غیرنفتی از مهم‌ترین مسائل سیاسی و اقتصادی است که باید مسئولان کشور در نظر بگیرند از این رو آگاهی از سیاست تشویقی اعمال شده در جهان هم‌چنین بررسی لوایح و قوانین به منظور تشویق و افزایش توسعه صادرات در داخل کشور، امری ضرورری است. توسعه صادئرات غیرنفتی نه تنها از دیدگاه اندرآوری آن، بلکه از نظر ایجاد اشتغال در داخل کشور از اولویت ویژهای برخوردار است به نظر می‌رسد تنوع صادرات غیرنفتی نه تنها دیدگاه اقتصادی، بلکه بر برخوردار است به نظر می‌رسد تنوع صادرات غیرنفتی نه تنها دیدگاه اقتصادی، بلکه به عنوان یک راه حل سیاسی در راستای پیشبرد اهداف دولت نیز مؤثر است.
براساس اهداف برنامه اول و دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، ایران در ردیف صادرکنندگان بزرگ بسیاری از فرآورده‌های مهم صنعتی و راهبردی نظیر مس، آهن، آلومینیوم، سیمان، کودهای شیمیایی، محصولات متنوع پتروشیمی انواع دارو و سرم و بسیاری کالاهای دیگر قرار گرفته است ولی شرط اساسی آن است که سیاستهای صادراتی مستمر و پایدار داشته باشیم هم‌چنین باید نظام پول و بانکی، بر توسعه صادرات غیرنفتی با هدف خودگردانی آتی امرار داشته باشد.
اگرچه کشور ما سرشار از منابع طبیعی است باید بتواند با تولید و صدور محصولات غیرنفتی در دنیاب بویژه در منطقه خاورمیانه از جایگاه ویژهای برخوردار شود اما درطی نیم قرن گذشته، نفت، نه تنها مهم‌ترین کالای صادراتی بلکه عامل اثرگذار و دیکته کننده برنامه‌ها و تحولات اقتصادی ایران بوده است. مطالعه روند تولید داخلی و صادرات کشور طی پنج دهه گذشته نشان می‌دهد که بین میزان تولید و حجم تجارت رابطه مستقیمی وجود دارد صادرات غیرنفتی ایران به‌طور متوسط فقز 7/5 درصد کل صادرات کشور و 6/1 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل داده است.
کلمات کلیدی:
صادرات غیرنفتی
ساختار صادراتی ایران
استراتژی توسعه صادرات
جایگاه صادرات غیرنفتی بر اقتصاد کشور
معرفی صادرات
با حضور عمر ارتباطات و حم‌و نقل سریع، دنیاب به دهکده‌ای تبدیل شده است.یک تولید کننده و یا یک تاجر صادر کننده جنس، نسبت به گذشته فرصت بهتری را در اختیار دارد که حدود فعالیت خود را توسعه دهد و در بازار بین‌الملل فعالیت نماید.صادرات به معنای کسب ارز بیشتر برای کشور می‌باشد از نظر صادر کننده، صادرات به منزله وسیله‌ای مطمئن در قبال بحران اقتصادی داخلی، پیشرفت بیشتر و گسترده‌تر، درآمد بیشتر و آگاه شدن مستمر از آخرین تحولات تکنولوژی می‌باشد.تعداد بسیار کمی از شرکتهایی که در رقابت بازارهای خارجی موفقیت کسب کرده‌اند در کشور خود با شکست رو‌به‌رو شده‌اند فروشهای خارجی درآمد بیشتری در بردارند و می‌توانند در برخی از موارد فروشنده را ترغیب نمایند که از بازار داخلی کاملاً چشم‌پوشی نمایند.
سنتی‌ترین راه برای ورود به بازارهای بین‌المللی، صادر کردن کالاهاست و از این طریق انواع بیشتری از کالاها را با قیمتی ارزان‌تر از آنچه در داخل تمام می‌شد کشورها می‌توانستند بدست آوردند.
در نظریات کلاسیک تجارت بین‌المللی صادرات مشخصة تجارت خارجی است و هنوز هم برای بسیاری از شرکتها مهم‌ترین استراتژی ورود به بازار خارجی دولتها معمولاً طرفدار استراتژی صادرات هستند زیرا موجب افزایش تولید داخلی و سطح اشتغال می‌شود و به تعادل تراز پرداختهای کشور کمک می‌کند به همین جهت صادرکنندگان غالباً مورد حمایت دولتها قرار می‌گیرند دولتها در امر ارزیابی بازارها، شناسایی توزیع کنندگان و بیمه کالا در مقابل خطرات تجاری و سیاسی ناشی از معاملات صادراتی، اطلاعاتی در اختیار صادرکنندگان می‌گذارد.هم‌چنین می‌توان ذکر کرد که صادر کردن استراتژی اولیة مناسبی است زیرا در مقایسه با سایر استراتژی‌ها با ریسک کمتری رو‌به‌رو است و انعطاف بیشتری را ممکن می‌سازد.
شرکت ممکن است ظرفیت کافی برای تولید صادراتی داشته باشد و درنتیجه به ماشین‌آلات بیشتری نیاز نباشد و بالا بردن حجم تولید موجب می‌شود که تولید بازار داخلی نیز ارزان‌تر تمام شود هم‌چنین شرکتی که با صادر کردن وارد یک بازار خارجی می‌شود می‌تواند در هر زمان که معلوم شد شرایط مناسب‌تری وجود دارد به تأسیس کارخانه در آن کشور مبادرا کند و اگر در بازار موفقیتی پیدا نکرد خود را از آن بازار خارج کند.
گاهی این فکر در ذهن‌ها تداعی می‌شود که صادرات به معنای خالص از اجناس مازاد است ولی می‌توان گفت که این‌گونه نیست و باید صادرات جریانی مدام داشته باشد و با درنظر گرفتن سلایق و اصول و نظامهای متفاوت کشورهای دیگر تولیدات خود را از انجام دهد تا بتواند نیازهای مردم کشور طرف معامله را برطرف کند و صادر کننده باید در برابر تغییرات بازار خارجی آگاه و هوشیار باشد و به عبارت دیگر می‌بایستی از توانایی لازم برای مقابله فوری با یک چنین تغییراتی برخوردار باشد و هیچ‌گاه نباید صادرات را به مفهوم خلاص شدن از اجناس مازاد درنظر گرفت و درصورتیکه امور صادرات براساس برنامه‌های دراز مدت همراه با تعهدات و اجرای کامل انجام نگیرد امکان موفقیت کم خواهد بود.انتظار کسب سریع درآمد از طریق صادرات نتایجی مغایر با پیش بینی‌های صادرات کشور را درپی خواهد داشت که در مجموعه، زیان جبران‌ناپذیری به جامعه اقتصادی وارد می‌آید.
ضرورت صادرات غیرنفتی:
یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در کشورهای جهان سوم در حال توسعه به چشم می‌خورد تک محصولی بودن و وابستگی اقتصاد آنها به صدور مواد خام و مواد اولیه است که سبب می‌شود آثاری منفی بر ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی بگذارد. یکی دیگر از مشکلاتی که وجود دارد آن است که بخش اعظمی از درآمدهای اندی این کشورها فقط با صدور یک یا چند قلم مواد خام و مواد اولیه بدست می‌اید و درچنین شرایطی هرگونه نوسان غیرعادی در قیمت این کالا یا کالاهای محدودی که منابع اصلی در آمد این کشورها را تشکیل می‌دهد آثار زیادی بر ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی آنها بر جای می‌گذارد و منبع اصلی درآمد کشورهای جهان سوم به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد پس با توجه به آنچه که گفته شد باید این کشورها به بازنگری در ساختار اقتصادی خود بپردازنند و به دنبال تنوع محصولات صادراتی خودشان باشند.
هم‌چنین رشد و توسعه صادرات را باید یکی از مهم‌ترین نیروهای محرکه توسعه اقتصادی هر کشور و کلید رهایی از بسیاری از وابستگی‌ها می‌باشد در واقع اتخاذ راهبرد برون‌نگر و توسعه صادرات به عنوان یک منبع مهم تأمین ارز و موتور رشد اقتصادی می‌باشد به‌طوریکه ترکیب کالاهای صادراتی نیز از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد.کشور ایران به علت افزایش شدید جمعیت کاهش ذخایر نفتی و تزل تدریجی بازده چاهها و بالا رفتن هزینه استخراج، اطمینان نداشتن به آینده بازار جهانی و تغییرات قیمت نفت، ترمیم خسارتهای حاصل از جنگ هشت ساله عراق علیه عراق، بازسازی اقتصاد، افزایش تعهدات ایران برای بازسازی و توسعه و تغذیه جمعیت جوان به ارز بیشتری نیاز خواهد داشت درنتیجه راهی جز تأکید بی تر بر صادرات غیرنفتی در بیش ندارد زیرا که هم بخش وسیعی از صنایع ایران با فرسودگی ماشین‌آلات و فن‌آوری رو‌به‌رو است و به فن‌آوری‌های ماشین نیاز دارد و از طرفی دیگر افزایش رو به مصرف داخلی به سوی است که صادرات نفت درآینده را با تردید جدی رو‌به‌رو کرده است.باتوجه به موارد اشاره شده پس برای رسیدن به اقتصاد بدون نفت باید راهبرد توسعه ملی و صادراتی کشور مورد بازنگری قرار بگیرد.
فهرست مطالب
مقدمه
مجله اقتصادی سال پنجم شماره‌های 51 و52 4
« ساختار صادراتی ایران از سال 1355-1383» 4
جدول شماره 1. صادرات کل و سرانه نفتی و غیرنفتی کشور طی سالهای (1383-1355) 6
مقدمه: 10
معرفی صادرات 11
تاریخچه توسعه صادرات و فلسفه آن: 14
1- صادرات ایران در دوران قاجاریه 14
2-صادرات ایران از جنگ جهانی اول تا جنگ جهانی دوم: 15
3- صادرات ایران بعد از جنگ جهانی دوم تا پیروزی انقلاب اسلامی: 15
انواع صادرات غیرنفتی: 15
ضرورت صادرات غیرنفتی: 16
کاهش مداوم منابع و ذخایر نفت و گاز: 18
2- کاهش مداوم قدرت خرید درامدهای اندی کشور. 18
سیر صعودی جمعیت کشور. 20
4- افزایش نیاز به کالاهای اساسی و خدمات اجتماعی و رفاهی 21
5- ضعف تولید داخلی 21
جایگاه صادرات غیرنفتی بر اقتصاد کشور 22
نقش صادرات غیرنفتی در افزایش ظرفیتهای تولیدی: 22
نقش صادرات غیرنفتی در ایجاد اشتغال: 26
ترکیب و نقش صادرات غیرنفتی و نقش آن در ایجاد در آمداندی: 30
نقش و جایگاه صادرات غیرنفتی در استراتژی‌های توسعه اقتصادی: 31
استراتژی جایگزینی واردات: 31
استراتژی توسعه صادرات 34
مشکلات تنگناهای توسعه صادرات غیرنفتی ایران: 35
1- غیرقابل رقابت بودن قیمت کالاهای صادراتی 36
1) عوامل ناشی از تصمیمات دولت: 36
2) تولید در مقیاس پایین 36
3) کمبورد مواد اولیه: 37
4) افزایش دستمزدها: 37
5) نیروی انسانی: 37
6) مستهلک شدن ماشین آلات و کاهش بازدهی 38
7) نارسایی خدمات زیربنایی: 38
8) گرانی نرخ پول: 38
9) مشکلات حقوقی و قانونی 39
10) تحمیل هزینه‌های رفاهی 39
5) تفاوت نرخ‌رسی و بازار سیاه ارز 41
6) مبادلات تهاتری 42
7) ضعف مدیریت در زمینه صادرات: 42
راهکارها و برنامه‌ریزی توسعه صادرات غیرنفتی: 43
اقدامات بلندمدت: 44
لذا یکسری اقدامات و تلاشهای بنیادی و بلندمدت در چشم‌انداز توسعه صادرات می‌توان به صورت زیر بیان کرد. 44
1- مشخص شدن جایگاه قانونی بازرگانی خارجی 44
2) سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی صحیح صادراتی 44
3) سرمایه‌گذاری و ایجاد واحدهای تولیدی 45
1) استفاده بیشتر از ظرفیتهای تولیدی 47
سابقة برنامه‌ریزی در ایران و جهان 47
تاریخچه برنامه‌ریزی 48
سابق برنامه‌ریزی در هند 52
سابقه برنامه‌ریزی در فرانسه 55
برنامه‌های توسعه پس از انقلاب اسلامی در ایران 58
برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور 58
اهداف کلی برنامة اول توسعه 59
ارزیابی برنامه اول توسعه 61
برنامة دوم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور (78-1374) 63
در جهت رسیدن به اهداف کیفی فوق، سیاستهای مختلفی پیشنهاد شده‌اند که به تفکیک هر بخش بطور خلاصه ذکر می‌شوند: 65
عملکرد متغیرهای کلان اقتصادی 70
ارزیابی کلی عملکرد کلان 72
سیاستهای کلی برنامة سوم بطور خلاصه عبارتند از: 73
تصویر متغیرهای عمدة کلان کشور در برنامة سوم توسعه 76
منابع 80
قیمت فایل فقط 57,000
برچسب