از همان روزهای اولیه ساخت اتومبیل و حتی قبل از آن، در زمانی که اسبها گاری را میکشیدند، به خوبی معلوم و مشخص بود که ناهمواری های سطح جاده برای مسافران نامناسب است و باید این ناهمواریها و مسافران از یکدیگر جدا می شدند. این جداسازی خیلی بیشتر از یک مسئله فقط درباره راحتی است. دست اندازهای پی در پی و گودالهای سطح جاده که سبب تکان خوردن و وارد شدن یکسری نیروهای عمودی به اتومبیل می شوند با افزایش نسبی سرعت اتومبیل نیز تغییر می کنند. با سرعتهای بالایی که امروزه به آنها دسترسی داریم، مجموع این ضربات متوالی برای مسافران و همچنین قطعات و قسمتهای مکانیکی اتومبیل تحمل ناپذیر خواهند بود. در ضمن این تکانها مشکلاتی را برای کنترل اتومبیل نیز ایجاد می کند. در نتیجه، یک نیروی کششی میانی بین بدنه و چرخها وجود خواهد داشت. لرزشهای پی در پی بدنه خودرو سبب خستگی راننده و سرنشینان میشود.
در پی آن کارایی و بازدهی رانندگی و عمر مفید خودرو کاهش یافته و سلامتی انسان به خطر میافتد، بنابراین مدلسازی مود سواری خودرو بهسازی پاسخ لرزشی آن با بهره از میراینده های ارتعاشی از دیدگاه های مهم در طراحی خودرو بوده که آسایش سرنشین، افزایش دوام خودرو، ایمنی و افزایش کنترل خودرو را به دنبال دارد. خاصیت میرایش ارتعاشات لرزشها و رفع بعضی از اغتشاشات حرکت در خودرو و حفظ بعضی ویژگیهای مناسب جهت ایمنی، از ویژگیهای مناسب مکانیکی است که انجام آن با یک وسیله مکانیکی امکانپذیر است. مجموعه مشخصی که فراهمگر هدف بالاست، سیستم تعلیق نام دارد. این مجموعه قلمرو وسیعی را با خواص و وظایف متفاوت در بردارد. نقش سیستم تعلیق در خودرو مهار چرخ در فضا (در سه راستای X وY و Z) و فراهم کردن حرکات خطی و زاویهای مناسب آن است. نیز چرخها را به صورت تکیه گاهی امن در زیر خودرو نگاه میدارد به گونه ای که چرخها توان مهار سازی نیروهای اعمالی به خودرو (گرانش، گریز از مرکز، نیروهای رانشی و ترمزی و …) را داشته باشند. ویژگیهای سختی و میرایی تعلیق بایستی چنان برگزیده شوند که پایداری و آسایش خودرو تأمین گردد.
زیر بخشهای عمده سیستم تعلیق شامل تایر، فنر و لرزهگیر میباشد که وظیفه آنها برقراری تماس بین چرخ و زمین، ایمنی و راحتی سرنشینان میباشد. نیز برای کاهش و در صورت امکان حذف سروصدا و ارتعاشات، موادی چون لاستیک، چرم، اسفنج، فنرهای متفاوت (مارپیچی، شمشی و میله های پیچشی) و ضربه گیرهای مختلف (اصطکاکی، هیدرولیکی و گازی) به کار میرود.
فنر وسیلهای است که هم یک مقدار کششی بالایی دارد و هم نرم است. اگر یک اتومبیل فاقد سیستم تعلیق باشد بدنه آن بر اثر تکانهای مختلف و متوالی دچار ارتعاش و لرزش خواهد شد. برای راحتی، به چنین فنرهای نرم و کششی برای فراهم کردن راحتی نیازمندیم. متاسفانه، یک فنر نرم زیر بارهاهای وارد شده بر آن فرو می پاشد و می شکند و این امر باعث از بین رفتن توان کششی فنر می شود. مقدار کشش یک فنر احتیاج به تعیین کردن یک عمل و محاسبه مناسب دارد اما همانطور که میدانید مقدار یک بار هرگز پایدار و ثابت نمی باشد، این امر دلایلی دارد:
برای هر اتومبیل یک میزان گسترده از بارهای درخواستی وجود دارد. از سوی دیگر، یک سیستم تعلیق سخت به دگرگونی بارها حساس نمی باشد و سخت عمل می کند. اما یک سیستم تعلیق نرم از طرف دیگر راحت و نرم می باشد اما رفتار آن بر اثر هر مقدار بار وارد شده تغیر می یابد و دگرگون می شود.
زمانیکه فنر بر اثر یک بار وارد شده بر آن فشرده می شود، تغییرات وارد بر آن فقط تغییرات خمشی و انعطافی نیست. فنر به علت کاهش تلرانس موجود بین اتومبیل و سطح جاده منحرف می شود، اگرچه یک مقدار تلرانس برای این امر لازم و ضروری می باشد. در نگاه اول فشار وارده از سوی فنر به سمت ما سخت و خشک است زیرا فنر در مجموع تمایل دارد که در موقعیتهای عمودی دگرگونیهای مختلفی داشته باشد. البته ما می توانیم از مکانیزم هایی برای تأمین کردن یک مقدار ثابت تلرانس استفاده کنیم.
تغییرات استاتیکی به وسیله تغییرات بار سبب می شوند که در فنر خمیدگی و شکستی بدون تغییرات دینامیکی و در ضمن چرخش چرخها بر روی سطح جاده به وجود آید. چنانچه اتومبیل در یک شیب بالا، گودال و دست انداز در سطح جاده برخورد کند و یا شتاب آن کاهش یا افزایش داشته باشد در اینصورت بدنه اتومبیل به سمت چپ و راست متمایل می شود.
زمانی که فنر فشرده می شود دوباره به حالت اولیه خود باز خواهد گشت، انرژی ذخیره شده در آن نیز آزاد می شود اما همچنان هیچ بار حقیقی برای این انرژی وجود ندارد، عناصر کشش، قطعات سیستم تعلیق و وسیله نقلیه همگی یک سیستم نوسانی را تشکیل می دهند. این رشته از نوسانات رخ داده ولی در عوض به سادگی توسط فنر بازگشت مییابد و خنثی میشود.
هر تکان عمودی بدین گونه تمایل دارد چنین نوساناتی را موجب شود و بدنه اتومبیل را به طرف بالا و پایین انتقال میدهد زمانیکه چرخها به سمت پایین حرکت میکنند، ارتباط قطع شده و اتصال با سطح جاده از بین می رود. این امر در نگاه اول فقط موجب ناراحتی سرنشین می شود اما در اصل موجب خطراتی نیز هست. در این نوسانات فقط فنر تحت تاثیر قرار نمیگیرد بلکه چرخها نیز تحت تأثیر این نوسانات قرار دارند و دچار کشش می شوند. نوسانات بدین گونه موجب حرکات ناخواسته شده و وقتی که یک موج در سطح جاده رخ می دهد سیستم تعلیق دچار نوسان می شود، و این وضعیت موجب وارد آمدن خسارات جدی به عناصر سیستم تعلیق خواهد شد.
یک سیستم تعلیق معمولی از یک عنصر دوم استفاده می کند، یک جذب کننده و یا به عبارتی کمک فنر. کمک فنر به منظور از بین بردن ضربات حاصل از نوسانات قرار داده شده است. کمک فنر از اصطکاک برای جریان دادن مقداری از انرژی ذخیره شده در فنرها برای کاهش نوسانات استفاده می کند.
مجموعه فنر و کمک فنر با احتیاط و دقت مناسب به یکدیگر متصل شده تا یک مجموعه قابل قبول بدست آید کمک فنر باید در بعضی مواقع نرم و در بعضی مواقع دیگر سخت عمل نماید. یک کمک فنر نرم نوسانات به وجود آمده حاصل از ناهمواریهای سطح جاده را کاهش و متوقف می کند. یک کمک فنر سخت در مقابل نوسانات مقاومت نموده و آنها را کاهش می دهد اما اجازه می دهد که سرنشینان ناهمواریهای سطح جاده را به مقدار زیاد حس نمایند. این دلیل یکی از مواردی است که بین اتومبیلها تضاد ایجاد میکند و با عث میشود که اتومبیلهای متفاوت با سیستم تعلیق متفاوت وجود داشته باشد مانند اتومبیلهای اسپرت یا مدلهای لوکس که سیستم تعلیق هرکدام از آنها به گونه ای عمل می نماید مثلا در مدلهای لوکس سیستم تعلیق بر روی سطح جاده به خوبی عمل کرده و ضریب راحتی را افزایش میدهد. در هر حال با وجود هر گونه تفاوت آنها از سیستم مشترک فنر و کمک فنر سود میبرند.
مقدمه
تاریخچه سیستم تعلیق
فنر
فنر مارپیچ
فنرهای پیچشی
میله پیچشی
میله پایدارنده
کاربرد میله های پادغلت در سیستم تعلیق
کاربرد میله پادغلت
فنر تخت
فنر لاستیکی
لرزه گیر
کاربرد
کارکرد
نصب و جایگذاری لرزه گیر
نامگذاری
دسته بندی لرزه گیرها
لرزهگیر اصطکاکی
لرزه گیر گازی
چگونگی کارکرد
لرزه گیر روغنی
چگونگی کارکرد
لرزهگیر تلسکوپی
چگونگی کارکرد
مجاری روغن
گونه های دیگر
لرزه گیر شیطانکی
لرزه گیر نواری
لرزه گیر پرهدار
لرزه گیر فنر هوایی
لرزه گیر روغنی گازی در سیستم هیدروپنوماتیکی
لرزه گیر وزنهای
انواع جدید لرزه گیرها
لرزه گیر BIG RED GAS 35
لرزه گیر خود میزان
لرزه گیر RED MOX 4
مقدمه
دسته بندی بر پایه پارامترهای سختی و میرایی
سیستم تعلیق ایستا
سیستم تعلیق پویا
سیستم تعلیق فعال
سیستم تعلیق نیمه فعال
عملگر
لرزه گیر ناپیوسته
لرزه گیر پیوسته
لرزه گیر مغناطیسی
گونه های مختلف سیستم تعلیق پویا
سیستم تعلیق خود میزان
سیستم یکپارچه جلو و پشت
سیستم تعلیق هوایی
تعلیق هوایی برای چهار چرخ
تعلیق هوایی برای چرخهای پشت
سیستم تعلیق هیدروژنی
ساختار فنر و کارکرد فنر
بررسی غلت زنی،کله زنی و جهش
سیستم تعلیق هیدرولاستیک
سیستم تعلیق پیش بین
سیستم تعلیق تطبیقی
سیستم تعلیق هیدروپنوماتیک
زیر بخشها
سیستم تعلیق هیدرواکتیو
سیستم تعلیق هیدرواکتیو II
سیستم تعلیق هیدرواکتیو III
سیستم کنترل پویای بدنه (ABC)
دیدگاه خریدار از سیستم تعلیق ایستا و پویا
منابع و مآخذ